چالش های طرحی كه در دستور كار مجلس است؛
عدم شفافیت طرح صیانت عامدانه یا هوشمندانه
به گزارش سیاسی در حالی پیش نویس قانون صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی برای تصویب ذیل ماده ۸۵ قانون اساسی قرار گرفته است که به باور فعالان این عرصه این طرح همچنان چالش هایی دارد که بدون در نظر گرفتن واقعیات موجود در جامعه تدوین شده است و آنها تاکید دارند برای آنکه این طرح به نفع کسب و کارهای برپایه فناوری اطلاعات باشد باید نحوه عرضه آن تغییر کند، ضمن آنکه به جای طرح در پشت درهای بسته یک کمیسیون در صحن علنی مجلس عرضه شود.
به گزارش ایسنا، طرح "صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی" که حالا با نام "صیانت کاربران در فضای مجازی" شناخته می شود، چند سال قبل عنوان شد و به تازگی نیر باردیگر نُقل مجلس شده و در اوایل تیرماه سالجاری سر از مجلس شورای اسلامی درآورد.
نسخه بازنویسی شده و به بیان بهتر نسخه اصلاح شده این طرح در دستور کار مجلس قرار دارد در حالیکه به باور کارشناسان این طرح، همچنان مشکلات اصلی آن طرح باقی است و بخصوص خیلی از کسب و کارهای برپایه فناوری اطلاعات به این طرح واکنش نشان دادند و با انتشار بیانیه ها و نامه هایی خواهان اصلاح این طرح شدند.
در این طرح کمیسیون عالی تنظیم مقررات که برپایه مصوبه جلسه هشتم شورایعالی فضای مجازی به وجود آمد، به منظور اجرای مصوبات این شورا و قوانین در ارتباط با عنوان مرجع تنظیم مقررات خدمات پایه کاربردی، خدمات ارتباطاتی و فناوری اطلاعات شناخته شده که در ترکیب این کمیسیون در کنار نهادهای مرتبط نهادهایی چون سازمان صدا و سیما، وزیر اطلاعات، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده نیروی انتظامی دیده می شود.
علاوه بر آن در ماده ۱۱ طرح صیانت، بر صدور مجوز بر فعالیت خدمات اثرگذار پایه کاربردی بومی، داخلی و خارجی تاکید دارد و در تبصره یک آن آمده است: "عرضه و فعالیت خدمات پایه کاربردی خارجی اثرگذار مستلزم معرفی نماینده قانونی و پذیرش تعهدات ابلاغی کمیسیون است". حال این سوال ایجاد می شود که در فضای تحریم ها، چگونه شرکتهای فناور خارجی امکان ثبت در کشور را دارند؟! فعالان این عرصه معتقدند برنده اصلی این طرح اپراتورها خواهند بود؛ چون که به انسداد پلت فرم ها و شبکه های اجتماعی خارجی، این اپراتورها هستند که برای ساخت پلت فرم های داخلی به مذاکرات دعوت خواهند شد!
همینطور بر مبنای تصمیمات اتخاذ شده، این طرح مقرر است به جای طرح در صحن علنی مجلس تحت ماده ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون طرح و تصویب شود و این سوال ایجاد می شود که چه ضرورتی وجود دارد که چنین طرحی با این حجم از تاثیرگذاری اجتماعی، ذیل ماده ۸۵ قانون اساسی که بسیار به ندرت از آن استفاده می شود، تصویب شود!
به اعتقاد رئیس مجمع تشکل های دانش بنیان، عدم شفافیت در این طرح عامدانه و هوشمندانه بوده است و یادآور می شود که شاید بهتر بود نام این طرح را با عنوان "حمایت یا صیانت از حاکمیت" نامگذاری می کردند نه حمایت مردم و کاربران.
تکرار تجربه ناموفق پشتیبانی از تولید داخل
افشین کلاهی، رئیس مجمع تشکل های دانش بنیان در گفتگو با ایسنا، ضمن اشاره به طرح "قانون پشتیبانی از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی" با تکیه بر این که به نظر می رسد محتوای این طرح حاوی موارد محدود کننده ای است، اضافه کرد: متاسفانه این طرح خیلی شفاف نیست و به نظر می آید که عامداً این طرح بگونه ای تدوین شده است که در متن مواردی از محدودیت مشاهده نشود، ولی در عمل اتفاق بیفتد؛ نمونه آنرا میتوان به حضور شرکتهای خارجی برای حضور در ایران اشاره نمود.
وی افزود: بر این اساس، صاحبان پلت فرم های خارجی در شرایط تحریم امکان حضور در ایران را ندارند و این پلت فرم ها در آینده احیانا فیلتر خواهند شد.
کلاهی با اشاره به اینکه در این طرح پشتیبانی از پلت فرم های داخلی مد نظر است، اظهار نمود: به نظر می آید که تجربه ناموفق قدیمی "حمایت از تولید داخل با ایجاد محدودیت برای دیگران" تکرار خواهد شد، ولی هیچ وقت این رویکرد به نتیجه نرسیده است.
رئیس مجمع تشکل های دانش بنیان، افزود: علاوه بر محتوای این طرح که جای بحث زیادی دارد و از جانب متخصصان، در این حوزه نقدهای درست و منصفانه بسیاری عرضه شد، در نحوه عرضه این طرح هم مشکلات زیادی مشاهده می شود.
وی با تکیه بر این که نحوه عرضه طرح جدا از مبحث شفافیت این طرح است، تصریح کرد: این سبب تاسف است، چون قانونی در یک چنین سطحی که حدودا همه کاربران فضای مجازی را تحت تأثیر قرار می دهد، تلاش می شود به دور از شفافیت به تصویب برسد و این نادرست خواهد بود، ولی متاسفانه این رویکرد هوشمندانه است و عامدانه این روال طی شده است.
کلاهی در اینباره توضیح داد: طرحی که در حوزه فضای مجازی تدوین شده که آثار آن در کسب و کار مردم و شرکتهای دانش بنیان و استارت آپ ها اثرگذار است، در کمیسیون فرهنگی طرح شده است و این امر نخستین علامت سوال را در ذهن بوجود می آورد که چرا این طرح در کمیسیون فرهنگی مطرح شده، در حالیکه این طرح باید در کمیسیون اقتصادی، صنایع و کارگروه های در رابطه با فناوری اطلاعات طرح می شد.
وی با اشاره به اینکه شاید به علت همراه بودن فضای فکری کمیسیون فرهنگی با طراحان طرح سبب شده که طرح صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار گیرد، خاطرنشان کرد: مبحث دیگر در زمینه این طرح آن است که در مجلس شورای اسلامی تاکید بر این است که این طرح تحت ماده ۸۵ قانون اساسی، طرح شود و مورد تصویب قرار گیرد و این سوال ایجاد می شود که بنا بر چه ضرورتی، چرا و به چه دلیل چنین طرحی با این حجم از تاثیرگذاری اجتماعی، ذیل ماده ۸۵ قانون اساسی که بسیار به ندرت از آن استفاده می شود، باید به تصویب برسد.
کلاهی تصریح کرد: به جای آنکه این طرح در صحن علنی مجلس که امکان نظرخواهی از همه نمایندگان وجود دارد، به تصویب برسد، در یک فضای محدود و در کمیسیون فرهنگی که نامرتبط است و تخصص این حوزه را ندارد، به تصویب خواهد رسید. چنین عملکردی این گونه القا می شود که شاید از قبل هماهنگ شده است!
آیا حفظ حقوق حریم خصوصی در طرح صیانت محقق خواهد شد یا خیر؟
رئیس مجمع تشکل های دانش بنیان، در مورد حفظ حریم خصوصی کاربران در این طرح، اظهار داشت: ما در جلسات مختلفی درباره این طرح حضور داشتیم و نظرهای مختلفی در این حوزه طرح شد و به نظر می آید که عنوان طرح هم متناسب با حقیقت محتوای این طرح نیست؛ چون که پشتیبانی از حقوق فضای مجازی و یا صیانت از فضای مجازی به هیچ وجه با محتوا هماهنگی ندارد و شاید بهتر بود نام این طرح را با عنوان "حمایت یا صیانت از حاکمیت" نامگذاری می کردند نه حمایت مردم و کاربران.
وی افزود: طرح رویکرد ایجاد ابزار اعمال حاکمیت برای حکومت دارد و خود طراحان این طرح هم به این مورد اذعان دارند که حکومت هم اکنون برای حاکمیت بر فضای مجازی ابزاری ندارد و با این طرح این ابزار تأمین می شود که البته خوب است، چون حاکمیت باید ابزارهای رگولاتوری را در اختیار داشته باشد ولی این در زمانی است که تصمیمات اتخاذ شده مبتنی بر منافع ملی و مردم باشد، نه در جهت اعمال حاکمیت بیشتر، نظارت بیشتر و محدود کردن فضا.
کلاهی با تکیه بر این که در اجرای این طرح به نظر می آید که اتفاق دوم (اعمال حاکمیت بیشتری، نظارت بیشتر و محدود کردن فضا) رخ دهد، افزود: از طرفی در این طرح شورایعالی فضای مجازی که به نظر می آید هم اکنون تاثیرگذاری زیادی ندارد، حذف گردیده است و در این طرح تبدیل به تنها مرجع تصمیم گیری و رگولاتوری در حوزه فضا مجازی شده است.
وضعیت کسب و کارهای دانش بنیان در فضای محدود مجازی
رئیس مجمع تشکل های دانش بنیان به وضعیت شرکتهای دانش بنیان با اجرای این طرح اشاره نمود و افزود: به جهت اینکه این طرح به نفع کسب و کارهای مبتنی بر فضای مجازی شود، باید نحوه عرضه آن تغییر کند و عرضه آن حتما در صحن علنی مجلس باشد و به کمیسیون در رابطه با آن واگذار شود.
وی افزود: از طرفی باید توجه گردد که در این طرح چندین مبحث با هم ترکیب شده است. نمونه آن رگولاتوری حاکمیت است که به درستی دیده شده است و همینطور پشتیبانی از کاربران که همان ثبت و رجیسترشدن همه کاربران فضای مجازی است، موضوعی است که به خوبی دیده شده است، ولی همه این موارد را نمی توان در چارچوب یک طرح گنجاند و اجرای چنین طرحی به نتیجه مطلوب و مناسبی نخواهد رسید. به نظر من باید این طرح تبدیل به چند طرح یا لایجه شود.
کلاهی تصریح کرد: این مسئله خطرآفرین است که در دوره جدید مجلس شورای اسلامی، دائما طرح هایی را پیشنهاد می دهد که شاید نه دولت با آن موافق است و نه در کشور در آن زمینه تجربه ای دارد. ای کاش مجلس به این مورد می پرداخت که همه قوانین مخل و متناقض را پیدا و مبادرت به قانون زدایی کند.
به قول وی این طرح باید در کمیسیون تخصصی خودش طرح شود و در جامعه بررسی شود و رصد شود و در نهایت هر کدام در جای مناسب خود به تصویب برسد.
کلاهی با اشاره به اینکه ما برای عرضه نظرات بخش خصوصی به جلسات این طرح دعوت نشدیم، خاطرنشان کرد: البته از جانب مرکز پژوهش های مجلس چندین جلسه با حضور بخش خصوصی برگزار شده و بخش خصوصی هم در این جلسات شرکت کردند و توضیحات خویش را هم عرضه دادند و انصافاً با توضیحاتی که بخش خصوصی عرضه کرده، تغییراتی در طرح بوجود آمده و این نشان داده است که گوش شنوایی برای اعمال تغییرات بوده است.
او در آخر افزود: ولی به نظر من نیاز است که کل طرح مورد بازبینی قرار گیرد و مشمول ماده ۸۵ قانون اساسی نشود و در صحن علنی مجلس طرح شود، در غیر این صورت اجرای این طرح به شیوه فعلی برای کسب و کارها و جامعه مضر خواهد بود.
منبع: 30r30.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب